Διαταραχή του Φάσματος του Αυτισμού (κλασικός αυτισμός - σύνδρομο Asperger)
Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού χαρακτηρίζεται από έντονες ελλείψεις στην κοινωνική επικοινωνία και στην κοινωνική αλληλεπίδραση σε ποικίλα πλαίσια, καθώς και από περιορισμένα και επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων ή δραστηριοτήτων.
Οι γονείς ενός παιδιού με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού αναφέρουν συνήθως, ότι ως βρέφος δεν επιζητούσε την αγκαλιά και το βλέμμα του ήταν κάπως απόμακρο. Αρκετοί μάλιστα πίστευαν ότι το παιδί τους είχε πρόβλημα ακοής, επειδή έδειχνε να μην αντιδρά σε θορύβους ή άλλα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Οι ανησυχίες τους αυξήθηκαν κυρίως όταν το παιδί δεν ανέπτυξε καθόλου λόγο ή παρέμεινε στη χρήση απλών λέξεων χωρίς επικοινωνιακή πρόθεση.
Επισημαίνοντας εκ νέου ότι τα συμπτώματα διαφέρουν ως προς το βαθμό εκδήλωσής τους, τα πιο συνηθισμένα και χαρακτηριστικά συμπτώματα της διαταραχής του φάσματος του αυτισμούείναι τα ακόλουθα:
1) Το παιδί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού έχει ανάγκη από ένα σταθερό και αμετάβλητο περιβάλλον. Θέλει τα πράγματα να βρίσκονται σε συγκεκριμένο χώρο με συγκεκριμένη διάταξη και αντιδρά έντονα σε οποιαδήποτε αλλαγή του περιβάλλοντος ή του καθημερινού του προγράμματος.
2) Παρατηρείται έντονη στερεοτυπία είτε με τη μορφή λικνίσματος μπρος πίσω είτε με τίναγμα των χεριών, είτε με κύκλους που κάνει το παιδί γύρω από τον εαυτό του.
3) Το παιδί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού είναι συχνά απομονωμένο και δεν επιζητά την επαφή με άλλους ανθρώπους. Αποφεύγει την βλεμματική επαφή και δεν είναι ιδιαίτερα ανοιχτό σε αγκαλιές και άλλου είδους εκδηλώσεις τρυφερότητας. Τα παιδιά με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού που επιχειρούν να προσεγγίσουν συνομηλίκους τους χρησιμοποιούν συνήθως έναν ιδιόρρυθμο τρόπο, με αποτέλεσμα η προσέγγιση να είναι ανεπιτυχής.
4) Αρκετά παιδιά με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού δεν κατορθώνουν να αναπτύξουν τον λόγο ενώ αρκετά παιδιά έχουν ιδιοσυγκρασιακό λόγο με επαναλαμβανόμενες λέξεις ή προτάσεις. Πολύ συχνή στα παιδιά με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού είναι και η εμφάνιση της ηχολαλίας (επαναλαμβανόμενες λέξεις ή φράσεις), η οποία γίνεται χωρίς κάποια πρόθεση για επικοινωνία. Το παιδί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού αποφεύγει συνήθως να ξεκινήσει μία συζήτηση και δυσκολεύεται να διατηρήσει ένα διάλογο και να μοιραστεί τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Παρουσιάζει επίσης δυσκολίες στην κατανόηση μη-λεκτικών μέσων επικοινωνίας, όπως είναι οι χειρονομίες, οι εκφράσεις του προσώπου και η στάση του σώματος.
5) Πολλά παιδιά με αυτισμό θεωρείται ότι έχουν ταυτόχρονα και νοητική καθυστέρηση. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί η νοητική ανάπτυξη ενός παιδιού που δεν επικοινωνεί καθόλου με το περιβάλλον ή έχει περιορισμένες δυνατότητες επικοινωνίας. Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger ή αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας μπορεί να παρουσιάζουν αρκετά από τα παραπάνω συμπτώματα, έχει όμως αποδειχθεί ότι η νοημοσύνη τους είναι μέσα στα κανονικά για την ηλικία τους επίπεδα.
Το βιβλίο της Δρ Ευφροσύνης Καλύβα με τίτλο "Αυτισμός: Εκπαιδευτικές και θεραπευτικές προσγγίσεις" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση έχει πολλές πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα προτεινόμενων θεραπειών.