Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ)
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητα παρουσιάζει έξαρση τα τελευταία χρόνια και σύμφωνα με την τελευταία έκδοση των διαγνωστικών κριτηρίων κατά DSΜ-5 εκδηλώνεται με 3 διαφορετικές εκφάνσεις: Α. Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής, Β. Σύνδρομο υπερκινητικότητας, και Γ. Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με υπερκινητικότητα
Τα κύρια συμπτώματα της ΔΕΠΥ ανάλογα με τον τύπο στον οποίο ανήκει το παιδί είναι τα παρακάτω:
Α) Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής
1) Δεν μπορεί να συγκεντρώσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες με αποτέλεσμα να κάνει πολλά λάθη από απροσεξία στις εργασίες του σχολείου.
2) Αδυνατεί να ακολουθήσει τις οδηγίες που του δίνουν, χωρίς αυτό να οφείλεται σε αδυναμία κατανόησης των οδηγιών.
3) Δεν μπορεί να βάλει σε μία τάξη τις εργασίες του και τα καθήκοντα που του αναθέτει κάποιος.
4) Ακόμα και όταν ασχολείται με κάτι που του αρέσει ή όταν παίζει δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή του.
5) Όταν κάποιος του απευθύνει τον λόγο δίνει την εντύπωση ότι είναι αφηρημένος, ενώ παράλληλα ξεχνά πολλές φορές τις καθημερινές του δραστηριότητες.
6) Αποσπάται εύκολα η προσοχή του από εξωτερικά ερεθίσματα, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη τη δραστηριοποίησή του σε μία γενική τάξη γεμάτη θορύβους.
7) Χάνει αντικείμενα τα οποία του είναι απαραίτητα για να αντεπεξέλθει στις εργασίες του, χωρίς να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη σκοπιμότητα.
Β) Σύνδρομο Υπερκινητικότητας
1) Δεν θέλει να μείνει στο ίδιο μέρος για πολύ χρονικό διάστημα και συχνά τρέχει από τη μία πλευρά του δωματίου στην άλλη.
2) Μιλάει υπερβολικά και γρήγορα χωρίς να περιμένει να του απευθύνει κάποιος τον λόγο ή να ολοκληρώσει την ερώτηση.
3) Παίζει νευρικά με τα χέρια του, στριφογυρίζει στην θέση του, κουνάει συνεχώς τα πόδια του ή απασχολεί τα χέρια του διαρκώς με αντικείμενα.
4) Δυσκολεύεται να συμμετέχει σε ομαδικές ή ατομικές δραστηριότητες και να παίξει με ηρεμία. Στα ομαδικά παιχνίδια θέλει να επιβάλει την παρουσία του και δυσκολεύεται να περιμένει την σειρά του. Είναι χαρακτηριστικό ότι συνήθως σπάει και χαλάει τα παιχνίδια του, ακόμα και όταν είναι τα αγαπημένα του.
5) Κοιμάται πολύ αργά και ξυπνάει νωρίς, αλλά δεν εμφανίζει σημάδια κόπωσης στη διάρκεια της μέρας. Μπορεί για παράδειγμα να ανεβαίνει κάθε μέρα στα έπιπλα και να πηδάει από το ένα στο άλλο.
Τα παιδιά που έχουν σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με υπερκινητικότητα παρουσιάζουν συμπτώματα και από το Α) και από το Β). Όπως είναι φυσικό, οι συμπεριφορές που αναφέρθηκαν επηρεάζουν αρνητικά τη διαπροσωπική, τη σχολική, την κοινωνική και την επαγγελματική εικόνα και απόδοση του παιδιού. Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν μαθησιακές δυσκολίες και χαμηλή αυτοπεποίθηση και οι γονείς τους δηλώνουν συχνά εξαντλημένοι από τη φροντίδα τους.